Türkiye’nin en büyük sulak alanlarının başında gelen ‘Balıkdamı’ Sivrihisar’ın 25 km güneyinde Ahiler, Kurtşeyh, Ertuğrul ve Göktepe Köyleri arasında yer alan Sakarya Nehri üzerinde yaklaşık olarak 1470 hektar alana sahiptir. Yaklaşık 5 km genişliğinde ve 20 km uzunluğunda bir alanı kaplar.
Toplam alanı ise 30 bin dönüm civarındadır. Balıkdamı çok sayıda küçük gölet ve büyük sazlıklardan meydana gelir. Önemli bir sulak alan olmasının yanında çok sayıda bitki balık ve kuş türlerini de ev sahipliği yapar.
1980 yılında 2. derece doğal sit alanı, 1994 yılında ise yaban hayatı koruma sahası ilan edilmiştir.
Balıkdamı Kuş Cenneti, Asya’da yaşayan yabanıl su kuşları için batıdaki son durak özelliği de taşıyor. Türkiye’nin sayılı sulak alanlarından olan bu bölge, kuzey ve güney ülkeleri arasında mevsimlik göç eden kuşlar için de en önemli konaklama noktalarından biridir. Bir sulak alanda göçmen kuşlar konaklıyorsa o alanda yeterli sayıda balık olduğu aşikârdır. Bu balık bolluğundan dolayı bu özel bölgeye de halk tarafından balıkların üreme ve yaşam alanı anlamında “Balıkdamı” ismi verilmiştir. Sakarya Nehri’nin bu zengin balık kompozisyonuna sahip olmasında en önemli faktör de Balıkdamı’dır. Çünkü bu bölge tatlı suda yaşayan bir balığın isteyeceği tüm koşulları fazlasıyla sağlamaktadır. Bugün hâlen diğer sulak alanlarımıza göre balıkdamı, hem su kalitesi hem de çevresel faktörler açısından çok daha iyi durumdadır.
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi biyoloji bölümü öğretim görevlisi Dr. Muharrem Karakaya öncülüğünde yapılan çalışmalarda balıkdamının bir çok kuş’a evsahipliği yaptığı tespit edilmiştir. Bir bölgenin kuş cenneti olması göçmen kuşların duraklaması ve bazılarının o alanda üremesi o sulak alanın mükemmel çalışan bir ekolojik dengesinin olduğunun göstergesidir. Bugün İngiltere’de gözlemlenen kuş türü sayısı 400 ve Türkiye genelinde gözlemlenen kuş türü sayısı 507 iken, sadece balıkdamıda görülen kuş türü sayısı 256’dır. Yani tüm Türkiye’nin tamamında görülen kuş türlerinin yarısından fazlasının balıkdamında görülebildiği tespit edilmiştir.
Bölge aynı zamanda İç Anadolu bölgesinde yer alan karasal iklime sahip Eskişehir’in daha ılıman bir iklime sahip olmasını da sağlamıştır. Türkiye’nin ender sulak alanlarından balıkdamı Göksu Düdeni, düden yani suyun kaynadığı nokta. Bu çayırlık alan Sakarya’nın Göksu deresiyle birleştiği yerde karstik ve düz bir yapıya sahip olan bu bölgenin suyu tutmasına neden olan bataklık-sazlık bir nitelik kazanmıştır ve yaklaşık 30 bin dönümden oluşan bir alanı kapsamaktadır. Dünyada da örneğine çok az rastlanan bu çok özel ekosisteme Su Basar Çayır Ekosistemi denir.
Su basar çayır ekosistemlerinin önemi herhangi bir gölden ya da nehirden çok daha fazla kuş’a evsahipliği yapıyor. Buradaki Sazlık alanlar kuşlar için barınma ve üreme alanı teşkil ediyor.Bölgenin adının Balıkdamı olmasıda yine o sazlık alanlar çok fazla balık türünün yumurtladığı alanlardır aynı zamanda. Balığın ürediği yer aslında balıkdamı. Balığın bolluğu buraya kuşlarıda çekmektedir. Dünyada bile çok az örneğine rastlanan çok özel bir ekosistemdir balıkdamı.
